Een zware, (extreem) pijnlijke of onregelmatige menstruatie. Brandende of stekende pijn die niet beter wordt met het slikken van pijnstillers. Misselijkheid, pijn bij het vrijen, overgeven en niet in staat zijn om te werken. Deze klachten zijn voor vrouwen met endometriose elke maand een akelige realiteit. Mocht je jezelf herkennen in deze klachten, blijf er niet langer mee lopen en laat je ook niet vertellen dat “pijn nu eenmaal bij de menstruatie hoort”.
In dit blog onderzoeken we hoe de Chinese Geneeswijze tegen endometriose aankijkt en welke stappen je kunt ondernemen wanneer je kampt met (onbegrepen) menstruatieklachten.
Aandacht voor endometriose
Maart is de “Endometriose Awareness” maand en meer bewustzijn voor deze vreselijke aandoening is hard nodig. Naar schatting heeft 1 op de 10 vrouwen endometriose. Dat zijn wereldwijd 176 miljoen vrouwen! Helaas wordt endometriose vaak over het hoofd gezien door artsen wanneer een vrouw aangeeft dat ze lijdt aan menstruatieklachten. De ziekte is vaak lastig vast te stellen en ook is er heel lang te weinig aandacht gegeven aan endometriose als oorzaak voor onbegrepen menstruatieklachten. Het duurt in Nederland gemiddeld 6 (!) jaar voor de diagnose wordt gesteld. Hierdoor blijven vrouwen veel te lang met menstruatieklachten lopen.
Wat is endometriose?
Endometrium is een ander woord voor je baarmoederslijmvlies. Iedere maand opnieuw maak je als vrouw slijmvlies aan dat de wanden van je baarmoeder als een dekentje bedekt. Dit is de perfecte plaats voor een bevruchte eicel om zich in te nestelen. Wanneer er geen bevruchting heeft plaatsgevonden wil je lichaam het opgebouwde baarmoederslijmvlies kwijt. Dat is dus precies wat er tijdens de menstruatie hoort te gebeuren; het opgebouwde slijmvlies verlaat het lichaam via de vagina. Na de menstruatie begint het lichaam weer een nieuw dekentje op te bouwen.
Hoewel onderzoekers de precieze oorzaak voor endometriose nog niet weten, neemt men aan dat er bij endometriose in dit proces iets misgaat. Het endometrium verlaat het lichaam niet volledig via de vagina, maar een deel stroomt via de eileiders het bekkengebied in*. Vaak nestelt dit weefsel zich ergens in de buurt van de baarmoeder, de blaas of de darmen. Dan komt je immuunsysteem helaas om de hoek kijken. Het produceert stoffen (o.a. cytokinen) die het endometriose weefsel laten ontsteken en groeien. Zo ontstaan er verklevingen, littekenweefsel, haarden en cystes.
Klachten en symptomen bij endometriose
Afhankelijk van waar het weefsel zich bevindt brengt dit veel pijn met zich mee. Zeurende of stekende pijn in de onderbuik, pijn bij de ontlasting of het plassen, tijdens het vrijen zijn helaas veelgehoorde klachten bij deze ziekte. Ook pijn tijdens de eisprong of een zware menstruatie komt veel voor.
Wanneer je een temperatuurgrafiek bijhoudt is dit vaak goed terug te zien. Als je naar je cyclus kijkt is je temperatuur voor de eisprong normaal gesproken lager dan na de eisprong. De temperatuur blijft hoog, totdat de menstruatie begint. Dan hoort hij gelijk weer te zakken, en laag te blijven tot aan de volgende eisprong. Wat we bij endometriose vaak terugzien in de temperatuurgrafiek is dat de temperatuur niet daalt zodra de menstruatie doorbreekt. Hij blijft juist hoog. Ook zie je wel eens dat hij eventjes daalt, maar na 1 of 2 dagen weer omhoog schiet.
Een ander verschijnsel dat vaak voorkomt bij endometriose is spotting (licht bloedverlies) vanaf een aantal dagen voor de menstruatie begint.
Endometriose vanuit de Chinese Geneeswijze
Chinees gezien speelt een verminderde bloedstroom in het bekken eigenlijk altijd een rol bij endometrioseklachten. We noemen dit “Bloed stase”. Wanneer bloed niet goed stroomt stolt het en ontstaan er klontjes in het menstruatiebloed. Door de klontering kan het menstruatiebloed niet soepel doorstromen en afgevoerd worden. Daardoor wordt de doorbloeding in het bekken nog meer beperkt en ontstaat er een ellendige vicieuze cirkel met steeds meer klontjes en pijn.
Hoewel je er via de Chinese Geneeswijze meestal niet voor kunt zorgen dat de bestaande endometriose haarden verdwijnen, kun je de pijnklachten vaak wel erg goed aanpakken.
Eigenlijk zijn deze pijn en klonten de uiting van endometriose, niet de oorzaak. Omdat je vanuit de Chinese Geneeswijze altijd de onderliggende oorzaak aanpakt is het belangrijk om dit mee te nemen in de behandeling. De verminderde bloedstroom in het bekken is meestal een teken dat het lichaam niet genoeg verwarmende energie heeft om de circulatie op gang te houden. We noemen dit een tekort aan Nier Yang. Nier Yang is als een vuurtje in je lichaam dat je spijsvertering goed laat verlopen, je verwarmt en energie geeft. Deze Yange energie wil je door middel van acupunctuur en voeding een boost geven, zodat het lichaam uiteindelijk sterk genoeg is om het bloed in het bekken goed te laten stromen en het baarmoederweefsel goed afvoert.
Wat kun je zelf doen?
- Stap naar de huisarts, leg uit wat je klachten zijn en hoeveel pijnstillers je gebruikt om de klachten te onderdrukken. Benoem endometriose en vraag of je een doorverwijzing kunt krijgen naar gynaecoloog om het hierover te hebben. Op de website van de Stichting Endometriose kun je een test doen om te kijken of jouw klachten op endometriose kunnen wijzen: https://endometriose.nl/voor-jou/endometriose-test/
- Acupunctuur kan helpen de bloedstroom in het bekken te bevorderen en ontstekingen te verminderen. Zoek het liefst een acupuncturist die zich heeft gespecialiseerd in gynaecologische klachten.
- Voeding kan een grote rol spelen in het verminderen van endometrioseklachten. Aanpassingen kunnen ervoor zorgen dat ontstekingsreacties in het lichaam verminderen en het immuunsysteem ondersteund wordt. In de boeken die ik noem bij boekentips vind je informatie over voeding bij endometriose.
- Vermijd intensief sporten tijdens de menstruatie en zogenaamde “inverted yoga-poses”.
- Gebruik liever geen tampons, maar kies voor maandverband of een menstruatiecup, zodat de bloedstroom niet geblokkeerd wordt.
- Een castor-olie pakking kan goed helpen, laat je informeren over het juiste gebruik hiervan.
Boekentips:
Lara Briden, Period Repair Manual
Stephanie van Hulst, Endometriose en Menstruatieklachten Te Lijf
*Een andere theorie is dat het verdwaalde weefsel al voor de geboorte op de verkeerde plekken bevindt en door hormonale veranderingen tijdens de pubertijd geactiveerd wordt.
Hier vind je meer informatie over menstruatieklachten.
